آموزشهای ویژه هر سن برای بهداشت دهان و دندان در خانه

قبل از تولد:

در واقع بهترین زمان رایزنی با والدین و پایه گذاری برنامه پیشگیرانه دندانپزشکی کودک، قبل از تولد وی شروع میشود. اطلاعات والدین زمینه تدارک بهترین کاری که بتوانند برای کودک خود انجام دهند، تغییر عادات بهداشتی و تاثیر آن به عنوان الگویی برای کودکانشان کمک موثری به بهبود سلامت دهان والدین و کودک میکند.

 

نوزاد (از تولد تا یکسالگی):

تمیز کردن در این مرحله باید به طور کامل توسط والدین صورت گیرد.این کار را میتوان با پیچیدن گاز مرطوب دولایه یا پارچه تمیز به دور انگشتان والدین و ماساژ ملایم دندانها و بافتهای لثه انجام داد. ساده ترین روش، قرار دادن کودک بر روی یک بازو و ماساژ دندانها با دست دیگر است. انجام این عمل روزی یکبار و بدون استفاده از خمیردندان توصیه میشود. استفاده از پاک کننده های بدون فلوراید دندان و لثه میتواند مفید باشد. اولین ملاقات کودک با دندانپزشک در حدود زمان رویش اولین دندان یا در نهایت دوازده ماهگی باشد.

 

نوپایی (۱ تا ۳ سالگی):

معرفی مسواک در این سن انجام میشود. به دلیل اینکه این گروه سنی نمیتوانند تف کنند و امکان بلع فلوراید وجود دارد، فقط خمیر دندان بدون فلوراید باید استفاده شود. نقش والدین همواره به صورت مراقب اصلی باقی میماند. اگر تماس دندانها بسته باشد نیاز به نخ  کشیدن است. وضعیت زانو به زانو اجازه میدهد تا یکی از والدین حرکات بدن را کنترل کند و دیگری دندانها را مسواک بزند. برای خانواده های تک والدی، با نشستن پدر یا مادر بر روی زمین و دراز کردن پاها به جلو کودک در بین پاها قرار میگیرد. با قرار دادن سر کودک در میان رانهای والد بازو ها و پاهای او کنترل میشود.

 

پیش دبستان (۳ تا ۶ سالگی):

اگرچه کودکان این گروه سنی پیشرفتهای چشمگیری را در توانایی مسواک زدن از خود نشان میدهند، باز هم مسولیت آن به عهده والدین است. خمیردندان فلوراید را میتوان از این گروه سنی شروع کردو طی این دوره است که به احتمال زیاد نخ کشیدن شروع میشود. روش توصیه شده این است که پدر یا مادر پشت سر کودک خود باستد، در حالی که صورت کودک و ولی در یک جهت باشد. کودک سر خود را به عقب بر روی بازوی چپ ولی تکیه میدهد. با دست این بازو گونه های کودک را میتوان عقب کشید و با دست دیگر دندانها را مسواک زد.همچنین این روش برای نخ کشیدن نیز مناسب است. استفاده از ژلها و دهانشویه های فلوراید در کودکانی که در معرض خطر متوسط تا شدید پوسیدگی هستند بلامانع است.

 

 

دوره دبستان ( ۶ تا ۱۲ سالگی):

در این مرحله بطور بارزی مسولیت پذیری کودک افزایش میابد. در این مرحله نیز دخالت والدین ضروری است. با این وجود، بجای انجام بهداشت دهان آنها میتوانند نظارت فعالانه ای داشته باشند. در نیمه دوم این مرحله، بیشتر کودکان میتوتنند بهداشت دهان پایه خود را فراهم آورند. ژل ها و دهانشویه های فلوراید برای کودکانی که در معرض خطر پوسیدگی قرار دارند میتوتند اختصاص داده شود. آموزش و آگاهی کودکان این رده سنی بخصوص بیماران ارتودنسی که غالبا دراین رده سنی شروع بکار میکنند بسیار در جلب همکاری آنها موثر است.

 

نوجوانی (۱۲-۱۹ سالگی):

اگرچه بطور معمول در بیماران نوجوان مهارتهای لازم برای روشهای مناسب بهداشت دهان بوجود آمده است، رعایت آن همواره مشکل بزرگی در این گروه سنی ست. عادات غذای بد و تغییرات هورمونی بلوغ، احتمال پوسیدگی و التهاب لثه را در نوجوانان افزایش میدهد. نوجوانان با حمایت دندانپزشک و والدین جهت کمک و راهنمایی  آنها این دوره را راحتتر پشت سر قرار خواهند داد. تاکید بر افزایش مسولیت  آنها به عنوان نوجوان، بدون آنکه تظاهرات استبدادی دیده شود، میتواند کمک به پذیرش نقش جدیدشان کند. آفزایش آگاهی نوجوانان درباره کنترل پلاک و بیماریهای دهان، همچون رسیدگی به ظاهرشان، ممکن است در انگیزاندن آنها کمک کند. استفاده از مسواک و نخ بعد از هر وعده غذایی توصیه میشود.